01-12-2020

 

Rzeczą żołnierza jest stworzyć dla Ojczyzny piorun,

co błyska, a gdy trzeba – uderzy.

Józef Piłsudski

 

 

Do broni! Ojczyzna was wzywa! - wystawa planszowa w Bielańskim Centrum Edukacji Kulturalnej im. Jonasza Kofty z okazji 100. Rocznicy Bitwy warszawskiej.

 

Projekt ma na celu upamiętnienie Bitwy Warszawskiej i wojny w latach 1919-1921.

Na wystawie zaprezentowano plakaty z okresu wojny Rosji Bolszewickiej z Polską w 1920 roku.

Młode, odradzające się po latach niewoli, państwo polskie już u progu niepodległości w 1919 roku stanęło w obliczu nowego zagrożenia – inwazji ze strony Rosji Radzieckiej.

Władze podejmowały działania mające na celu zmobilizowanie społeczeństwo wobec nieuchronnej konfrontacji militarnej. Działania mobilizacyjne były widoczne szczególnie wyraźnie w dziedzinie propagandy, a jednymi z najbardziej sugestywnych przykładów działań propagandowych były plakaty werbunkowe.

Celem oddziaływania plakatów było zjednoczenie społeczeństwa w obliczu zagrożenia i wezwanie do walki i do wstępowania w szeregi Armii Ochotniczej lub nakłaniały do finansowego wspierania działań wojskowych. Na plakatach pojawiały się emocjonalne hasła, które korespondowały z grafikami:

„Jak na opoce oprze się Państwo Polskie na pożyczce złotej!”,

„Nam twierdzą będzie każdy próg”,

„Do broni! Ojczyzna was wzywa!”

Autorami plakatów z lat 1919–1920 byli wybitni polscy artyści m.in. Edmund Bartłomiejczyk, Bogdan Nowakowski, Edmund John, Kamil Mackiewicz, Stanisław Sawiczewski, Felicjan Szczęsny Kowarski, Michał Boruciński.

Na plakatach pojawiali się dowódcy polskiej armii: Marszałek Józef Piłsudski i gen. broni Józef Haller, ale także zwykli żołnierze.

Wystawie towarzyszy ekspozycja militariów i kopi dokumentów (rozkazy, meldunki, decyzje) z okresu wojny polski-bolszewickiej.




Projekt plakatu Józef Piłsudski Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz Pierwszy Marszałek Polski Michała Borucińskiego został wykonany na, zorganizowany przez Centralny Komitet Propagandy, konkurs na plakat przedstawiający Naczelnika Państwa

 


Wstąp do wojska. Broń Ojczyzny. - Plakat werbunkowy, autorstwa Stanisława Sawiczewskiego, nawołujący do akcesji do tworzącej się lipcu 1920 roku Armii Ochotniczej pod dowództwem gen. Józefa Hallera.



Hej! Kto Polak na bagnety! – plakat propagandowy z 1920 autorstwa polskiego rysownika Kamila Mackiewicza. Tytuł plakatu nawiązuje do słów refrenu polskiej pieśni patriotycznej Warszawianki 1831 roku.

 

 

ZDJĘCIA Z WYSTAWY